مجله ماجراجو
مجله علمی، تخصصی، پژوهشی، گردشگری ماجراجو
MIRAD
ورزشی برای صعود عمود از صخره های طبیعی یا دیواره های مصنوعی.
هیجان بودن در ارتفاع و غلبه بر نیروی جاذبه زمین، رسیدن به نقطه پایانی مسیر از پیش تعیین شده.
ورزشی که در آن هم جسم درگیر است، هم ذهن.
در این ورزش قدرت، استقامت، تعادل، تکنیک و کنترل ذهن برای صعود مناسب به کار می آید.
ورزشی که در آن شرکت کنندگان روی سازندهای سنگ طبیعی یا دیواره های مصنوعی بالا می روند.
می توان صعودهای بلند همراه با طناب داشت، می توان تنها سبکی از این ورزش را در پیش گرفت که نیاز به استفاده از طناب و تجهیزات ندارد.
از آنجا که این ورزش را از هر سنی و هر جنسیتی، هم در داخل سالن های شهری و هم در طبیعت، می توان شروع کرد و همچنین به دلیل هیجان و آدرنالین بالا، این ورزش روز به روز در حال محبوب تر شدن است.
انجام این ورزش به افزایش اعتماد به نفس، تمرکز، و افزایش قدرت جسم و عضلات کمک می کند.
هرچقدر در این ورزش به جلو پیش می روید، کشمکش عقلی و بازی روانی، با چالش های فیزیکی ترکیب می شوند و درصد ریسک پذیری بالاتری را برای افراد ایجاد می کنند.
این ورزش به صعود، فرود و مسیرخوانی دیواره های طبیعی و یا مصنوعی می پردازد.
در نظر داشته باشید که سنگ نوردی یک ورزش قدرتی و ذهنی محسوب می شود. پس نیازمند این است که بدنتان را بشناسید و بتوانید موقعیت اندام هایتان را به درستی و آرامی نسبت به یکدیگر روی دیواره تعویض کنید.
این ورزش، رشته ای است که خلاقیت و تمرکز در آن بسیار به کارتان خواهد آمد. همچنین باعث می شود تا ریسک کنید، ترس هایتان را کنار بگذارید و بدون تسلیم شدن، خود را با شرایط و مسیرهای جدیدی که برایتان پیش می آید وفق دهید.
شاید باور نکنید، ولی سنگ نوردی تمام عضلات بدن را درگیر خواهد کرد. از بالا تنه تا پایین تنه، از عضلات شکم و کمر تا کل دست و پا و شانه و بازو. ولی نترسید، برای موفقیت و یا حتی تجربه این رشته ورزشی نیازی نیست که عضلانی باشید!! حتی نیاز نیست در محدوده سنی خاصی باشید. در هر سنی با هر توان بدنی شما می توانید این رشته مهیج و جذاب ورزشی را شروع کنید.
سنگنوردی به مرور قدرت عضلانی شما را افزایش داده و باعث چابکی شما خواهد شد.
هدف رسیدن به نقطه پایانی یک مسیر معمولاً از پیش تعیین شده، بدون افتادن است. ورزشی که اغلب قدرت، استقامت، چابکی و تعادل یک سنگنورد را به همراه کنترل ذهنی آزمایش می کند. آگاهی از فنون صعود مناسب و استفاده از تجهیزات تخصصی برای صعود ایمن مسیرهای بلند بسیار مهم است.
به دلیل طیف وسیع و متنوع سازندهای صخره ای در سراسر جهان، سنگ نوردی به چندین سبک و زیرشاخه مختلف تفکیک شده است که از آن جمله می توان به سنگنوردی اسپرت، بولدرینگ و سرعت اشاره کرد.
تاریخچه ابتدایی سنگنوردی
مردم همیشه از کوه یا صخره ها بالا رفته اند، خواه در جستجوی ایمنی، خواه در جستجوی منابع یا روشنگری.
طبیعت بشر این است که به این مکان های مرتفع نگاه کند و در آرزوی رسیدن به آنها باشد.
سنگنوردی، همانطور که امروزه آن را می شناسیم، از ریشه های باستانی خود به کوهنوردی دوران ویکتوریا، و سپس از کمک های اولیه صعود به ورزش مدرن و تجارت صعود تبدیل شده است.
در بسیاری از تمدن های اولیه و سیستم های اعتقادی، کوه ها به عنوان معبدی در نظر گرفته می شدند که می توان برای ارتباط با خدا به آنجا رفت. اگر مدتی را به کاوش در تاریخ سنگ نوردی اختصاص دهید، بدون شک ادعاهایی درباره نقاشی چینی مردان در حال سنگنوردی را پیدا می کنید که قدمت آنها به 400 سال قبل از میلاد مسیح برمی گردد.
در سال 327 قبل از میلاد، سربازان اسکندر بزرگ در فتح صخره Sogdian در ازبکستان امروزی از روش های کوهنوردی ابتدایی استفاده کردند. او به هر کسی که می توانست با استفاده از تارهای کتان به قله برسد، پاداش می داد. از 300 نفر که صعود را آغاز کردند، 32 نفر جان خود را از دست دادند.
نمونه های بسیاری از ساکنان صخره بومیان آمریکا وجود دارد که در دیوارهای ماسه سنگ، خانه ها و قلعه هایی ساخته اند که بدون استفاده از طناب و نردبان قابل نفوذ نیستند. چندین نمونه شامل قشرهای آناسازی به دیواره های Chaco Canyon در نیومکزیکو یا سرخپوستان Sinagua در قلعه Montezuma برمی گردد.
تصور می شود که قشر آناسازی صخره ای ساکن در قرن 12 در آمریکا، کوهنوردان بسیار خوبی بوده اند.
همچنین در همان سال که کریستوف کلمب به قاره آمریکا رسید، شخصی به نام آنتوان دو ویل در یک مسیر جدید به بالای Mont AiguilleOpens صعود کرد.
در جنوب فرانسه به درخواست شارل هشتم برج سنگی معروف به Mont Inaccessible، بالای کوه بپا شده است. دی ویل، به همراه 10 مرد طناب دار و نردبانی پس از 8 روز به قله رسیدند تا شاهکارشان اثبات شود، صعودی که از آن به تولد کوهنوردی و سنگنوردی یاد می کنند.
تا سال 1834 هیچ کس با موفقیت دوباره به قله صعود نکرد!
سنگنوردی فرزند کوهنوردی است و تاریخچه آن در دل کوهنوردی گره خورده است.
مون بلان برای اولین بار در اواخر قرن هجدهم صعود شد و این دوره به عنوان شروع کوهنوردی مدرن شناخته شد.
هرچه جهان کوچکتر می شد و کاشفان سعی در پر کردن تمام فضاهای خالی نقشه را داشتند، کوهنوردی پدیدارتر شد و مورد توجه عموم بسیاری قرار گرفت. در حالی که این کار با اهداف علمی آغاز شد، آنچه ظاهر شد خواست انسان برای تسخیر جهان طبیعی است.
معروف ترین صعودهای کوهنوردان دوران ویکتوریا در طول “عصر طلایی آلپینیسم” منجر به توسعه تجهیزات خاص مخصوص کوهنوردی شد.
اولین باشگاه جهان
اولین باشگاه کوهنوردی، آلپاین کلاب انگلستان Alpine Club در سال 1857 تاسیس شد. کاوشگران کوه های آلپ را در اروپا شناسایی کردند، و هر جا که می توانستند صعودهای اول را انجام دهند، انجام می دادند. آنها از ابزارهایی مانند، کرامپون های اولیه و کلنگ ها در صعودهای خود استفاده می کردند.
این کوهنوردان پس از تسخیر کوه های آلپ در سراسر جهان گسترش یافتند و با صعود به کوه اورست توسط سر ادموند هیلاری در سال 1953 به اوج خود رسیدند. در آن زمان آنها اهداف علمی را برای کاوش به طور عمده از پیش دور کرده بودند و می خواستند سلطه خود را بر جهان طبیعی ثابت کنند.
به مرور با پیشرفت کوهنوردی، بسیاری از پیمایش ها ساده بودند، اما اکثر مسیرهای سنگین تر و جدی تر، به کوهنوردی و صعود عمودی نیاز داشتند. برخی از مسیرهای کوهنوردی به مهارت های پیشرفته سنگ نوردی و برخی دیگر شبیه به یخ نوردی بودند.
در طول قرون 17 و 18، سنگنوردی بخشی از کوهنوردی و عملیات نجات آلپ در نظر گرفته شد.
کوهنوردان اولیه اروپایی از فنون سنگ نوردی به عنوان مهارتی که برای دستیابی به قله در کوهنوردی مورد نیاز بود استفاده می کردند. در دهه 1880، سنگنوردی اروپا به یک فعالیت مستقل خارج از کوه نوردی تبدیل شد.
قبل از تکامل سنگنوردی مدرن، جسورانه ترین جاه طلبی ها در قله، در مناطق کوهستانی وجود داشت.
مفهوم بالا رفتن از یک صخره سنگی، لزوماً برای رسیدن به قله کوه بود. با این حال، در اواخر دهه 1800، سنگنوردی به ورزش خود تبدیل شد و در قرن نوزدهم است که این ورزش به عنوان یک فعالیت ورزشی جداگانه شناخته می شود.
تاریخچه سنگنوردی مدرن
ورزش واقعی سنگ نوردی در اواخر 1800 در چندین مکان در اروپا ظهور کرد.
کوهنوردان می خواستند بدون نیاز به پیمودن یک قله، تکنیک های خاص صعود را تمرین کنند و آموزش دهند. آنها شروع به سنگنوردی در صخره های نزدیک به محل زندگی خود کردند، و ازینجا سنگ نوردی به عنوان یک رشته جداگانه شروع شد. آنها به جای کوهنوردی برای رسیدن به قله ای بسیار دور، “فقط برای صعود” در مناطق نزدیک و در دامنه ها شروع به سنگنوردی کردند.
کوهنوردان اولیه با استفاده از آنچه اکنون تکنیک های Aid Climbing نامیده می شود، صخره ها را به همان روشی که کوهنوردان قله ها را فتح می کردند، با استفاده از سیستم های ثابت کشی و نردبان، صعود می کردند.
نیم گنبد معروف در یوسمیت برای اولین بار با استفاده از تکنیک های Aid Climbing در سال 1875 صعود شد.
گرچه سنگ نوردی یکی از مهمترین مولفه های کوهنوردی ویکتوریا در آلپ بود، اما به طور کلی تصور می رود که ورزش سنگ نوردی از ربع آخر قرن نوزدهم در مناطق مختلف اروپا آغاز شد و به تدریج از یک ضرورت آلپی به یک فعالیت ورزشی مشخص تبدیل گردید.
شخصی به نام والتر پری هاسکت اسمیت Walter Parry Haskett Smith را پدر سنگنوردی ای می دانند که متمایز از کوهنوردی است.
والتر، استاد دانشگاه آکسفورد که بیشتر بخاطر فعالیت های ورزشی اش شناخته شده بود تا دنیای دانشگاهی اش، در سال 1882، به همراه برادرش یکی از صخره های منطقه lake district را بدون طناب صعود کرد، و در سال 1886، از قله Naps Needle، که پیش از آن، او و سایرین برای صعودش تلاش کرده بودند ولی موفق به صعود نشده بودند، بدون هیچ طناب و تجهیزات دیگری به روش فری سولو Free solo صعود کرد.
به این ترتیب والتر اولین صعود فری سولو جهان را در سال 1886 به انجام رساند، که این صعود به عنوان تولد سنگنوردی در انگلیس شناخته شد. هاسکت همچنین به عنوان پدرسنگنوردی در جزایر بریتانیا نیز شناخته می شود.
اولین های این رشته
اولین شخصی که توانست با استفاده از روش سرطناب مسیر Kern Knotts Crack را در منطقه Great Gable صعود کند، سنگنوردی به نام O,G.Jones بود که در سال 1897 مسیری با درجه 5.7 را صعود و در سال 1903 و در جریان یکی از صعودهایش در آلپ جان خود را از دست داد.
طی سال های 1900 تا 1910 سنگنوردان ایتالیایی و آلمانی گام های بلندی در این زمینه برداشتند، و با استفاده از ابزارهای میخ، کارابین و طناب های جدید مسیر های بسیاری را صعود کردند.
در سال 1910 Willo Welzenback اولین سیستم عددی درجه بندی سختی مسیرها را پیشنهاد داد.
در این سالها درجه سختی مسیرهای صعود شده از 5.7 به 5.10 نزدیک تر می شود و تکنیک های جدیدی به وجود آمد.
تکنیک (دولفر) در سال های 1910 تا 1914 توسط یک سنگنورد اتریشی به نام هانس دولفر Hans Dulfer مطرح شد.
سال ها بعد رول بولت ها به مسیرها اضافه شدند و تکنیک های ویژه ای این ورزش باعث جلب توجه سنگنوردان زیادتری شد. ارتقا تکنیک حمایت دینامیک در سال 1934 و ساخت اولین کفش مخصوص سنگنوردی در سال 1935 توسط پیرآلن Pierre Allain باعث رشد روز افزون این ورزش شد.
3 منطقه به عنوان زادگاه سنگنوردی شناخته شده است:
کوه های ماسه سنگ البه Elbe Sandstone، انگلیس و دولومیت ها Dolomites درایتالیا.
پیشرفت های مختلف فنی طی دهه های بعد به امکانات بسیار بیشتری منجر شد که این امکانات شامل پیتون piton مدرن (1910)، کارابین استیل (1910)، stoppers (اواخر دهه 1920) و طناب نایلونی (دهه 1940) بود.
در دهه 1940، کوهنوردی با شاهکارهایی مانند تلاش جان سالته John Salathé در Lost Arrow Spire در دره یوسمیت مورد توجه بیشتری قرار گرفت. در طی این تلاش در سال 1946، وی هنگامی که یکی از اولین پیچ ها را در دیواره قرار داد، سنگ نوردی را به تاریخ تبدیل کرد.
در همین حال، وارن هاردینگ Warren Harding در سال 1958 صعود 3000 فوت “دماغه روی ال کاپیتان” را انجام داد و 45 روز را برای رسیدن به قله روی دیواره گذراند (رکورد اکنون 2 ساعت و 23 دقیقه است!).
در دهه 80 با ظهور ولفگانگ گولیچ، سنگنوردی وارد دنیای جدیدی شد. گولیچ در سال 1985، مسیری با درجه سختی a/b 5.14 و در سال 1987 مسیر Wallstreet با درجه b 5.14 و در سال 1991 مسیر Action Direct با درجه سختی d 5.14 را صعود کرد. او در این سال ها نوعی صعود به نام صعود ترکیبی که تلفیقی از صعود مصنوعی و طبیعی بود در اروپا به ویژه فرانسه مطرح کرد.
به تدریج سنگنوردی از صعود مسیرهای بلند به صعود مسیرهای کوتاه تر ولی سخت تر روی آورد و دیواره های مصنوعی و باشگاه های سنگنوردی اهمیت زیادی پیدا کردند.
در اواخر دهه 1990 و در سراسر دهه 2000، کریس شارما Chris Sharma، با یک سبک حرکتی جدید و بسیار پویا، به یک سری صعودهای ورزشی پربار دست یافت. قابل ذکر است، کریس در 15 سالگی، سخت ترین مسیر آمریکا، Nothingary Evil (5.14c) را صعود کرد و بعداً اولین مسیر با درجه بندی 5.15a، Realization را در Ceüse، فرانسه ایجاد کرد. او به طور گسترده ای بزرگترین سنگنورد جهان شناخته می شود و نقشی اساسی در آوردن این ورزش به یک جریان اصلی را دارد.
جریان های جدید سنگنوردی
سنگنوردی به دلیل صعودهایی مانند Tommy Caldwell و Kevin Jorgeson و صعود فری سولوی Alex Honnold مورد توجه جریان اصلی قرار گرفت. در همین حال، محیط سنگنوردی سالنی، که به عنوان یک نقطه شروع برای بیشتر سنگنوردان جدید است، رشد فوق العاده ای داشته است. درحالی که هنوز هم سنگنوردی به عنوان یک فعالیت حاشیه ای دیده می شود، اما این ورزش یک از ظرفیت های بی پایان است. سنگنوردان به طور مداوم درجه ها و محدودیت ها را تحت فشار قرار می دهند و فضای گسترده ای برای دستیابی به موفقیت قابل توجه در دهه های آینده باقی می گذارند.
با گذشت زمان، سیستم های درجه بندی نیز به منظور مقایسه دقیق تر مشکلات نسبی صعودها ایجاد شدند.
در تاریخ 3 آگوست 2016، کمیته بین المللی المپیک (IOC) رسما اعلام کرد که کوهنوردی اسپرت یک ورزش مدال آور در بازی های المپیک تابستانی 2020 است. اولین رویداد به دلیل COVID-19 به سال 2021 موکول شد.
